بیماری های مقاربتی دهانی (STD) به گروهی از عفونت ها اطلاق می‌شود که از طریق تماس دهانی یا ارتباطات جنسی منتقل می‌شوند. این بیماری ها نه تنها بر سلامت فردی تأثیر میگذراند، بلکه می‌توانند به طور جدی بر روابط اجتماعی و کیفیت زندگی بیماران نیز اثر بگذارند. با توجه به افزایش روابط جنسی در خارج از روابط خانواده در میان جوامع مختلف، آگاهی از این بیماری‌ها و روش‌های پیشگیری از آن‌ها به یکی از مسائل اساسی سلامت عمومی تبدیل شده است. بیماری های مقاربتی دهانی ممکن است علامت خاصی نداشته باشند و بسیاری از مبتلایان بدون اطلاع از وجود بیماری، به دیگران انتقال دهند. بهتر است جامعه نسبت به نشانه‌ها، شیوع و روش‌های درمان این بیماری‌ها آگاهی داشته باشد تا بتواند در مقابله با آن‌ها موفق‌تر عمل کند. برخی از این بیماری ها عبارتند از هرپس، کلامیدیا، سوزاک و HPV (ویروس پاپیلوم انسانی) که همگی نیاز به تشخیص زودرس و درمان مؤثر دارند (اگر به این موضوعات علاقه دارید، می توانید مقاله خشونت جنسی، خشونتی که زندگی را نابود می کند! مطالعه کنید).
بیماری های مقاربتی دهانی
شناخت بیماری های مقاربتی دهانی بسیار مهم است و باعث می شود که افراد بتوانند از سلامت جنسی خود محافظت کنند. در ادامه، به معرفی این بیماری ها می پردازیم.
هرپس سیمپلکس (HSV)
هرپس سیمپلکس یکی از شایع‌ترین بیماری های مقاربتی دهانی است که به‌طور خاص به دو نوع HSV-1 و HSV-2 تقسیم می‌شود. نوع اول معمولاً سبب ایجاد زخم های دهانی می‌شود، در حالی که نوع دوم بیشتر به زخم‌های جنسی مربوط است. این بیماری به راحتی از طریق تماس مستقیم با زخم‌های فعال یا ترشحات آلوده منتقل می‌شود. علائم شامل زخم‌های دردناک، خارش و التهاب است. علی رغم عدم وجود درمان قطعی، داروهای ضد ویروسی مانند آولازیک و فامسیکلویر می‌توانند به کاهش شدت و دفعات بروز علائم کمک کنند. این داروها به ویژه در مراحل اولیه عفونت مؤثرتر هستند و به پیشگیری از عود دوباره بیماری نیز کمک می‌کنند.
کلامیدیا
کلامیدیا یکی دیگر از بیماری های مقاربتی دهانی است که معمولاً بدون علامت می‌باشد، اما ممکن است عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد. این عفونت می‌تواند منجر به عفونت‌های لگنی و ناباروری شود. بررسی منظم و درمان زودهنگام از افراد آلوده می‌تواند شیوع این بیماری را به طور قابل توجهی کاهش دهد. درمان معمولاً شامل آنتی‌بیوتیک‌هایی نظیر آزیتروماسین یا داکسی سیکلین است که به صورت خوراکی تجویز می‌شوند.
| انواع بیماری های مقاربتی دهانی | |
| هرپس سیمپلکس | کلامیدیا |
| سوزاک | ویروس پاپیلوم انسانی |
سوزاک
سوزاک نیز یکی دیگر از بیماری های مقاربتی دهانی است که به‌طور معمول در ناحیه دهان و گلو ایجاد می‌شود. علائم این بیماری ممکن است شامل گلو درد، تب و زخم ها باشد. سوزاک به‌طور معمول از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود و درمان آن نیاز به استفاده از آنتی بیوتیک های خاصی مانند سفتریاکسون دارد که معمولاً به صورت تزریقی تجویز می‌شود. در برخی موارد، ترکیبی از چند دارو برای اطمینان از درمان مؤثر توصیه می‌شود. مجله Cancer Disease در رابطه با بیماری های مقاربتی دهانی می گوید:
Several STIs (i.e., syphilis, gonorrhea, and intestinal infections) that are transmitted by oral sex can spread in the body. Oral sex involving the anus (or anilingus) can transmit hepatitis A and B.
چندین بیماری مقاربتی (یعنی سیفلیس، سوزاک و عفونت های روده ای) که از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل می شوند، می توانند در بدن پخش شوند. رابطه جنسی دهانی و مقعدی (یا آنیلینگوس) می تواند باعث انتقال هپاتیت A و B شود.
ویروس پاپیلوم انسانی (HPV)
HPV به عنوان یکی از شایع‌ترین عفونت‌های مقاربتی دهانی شناخته می‌شود، به خصوص نوع ۱۶ و ۱۸ این ویروس که می‌توانند منجر به سرطان دهان و گلو شوند. در حالی که بسیاری از عفونت‌ها بدون علائم هستند، بررسی و تشخیص زودهنگام می‌تواند به پیشگیری از عواقب جدی ناشی از این بیماری کمک کند. داروی خاصی برای درمان این ویروس وجود ندارد، اما تزریق واکسن گارداسیل می تواند ریسک ابتلا به این عفونت‌ها و عوارض ناشی از آن‌ها را کاهش دهد. تشخیص زودهنگام و مراقبت‌های پزشکی منظم می‌تواند به پیشگیری از پیشرفت عفونت و ایجاد سرطان کمک کند.
سیفلیس
این بیماری مقاربتی دهانی نیز به طور معمول در مراحل اولیه خود علائمی ندارد، اما اگر درمان نشود، می‌تواند شدید شود.. درمان سیفلیس شامل تجویز پنی سیلین به صورت تزریقی است که معمولا اثر بخش است و می‌تواند عفونت را در هر مرحله ای از بیماری درمان کند. شناسایی و درمان زودهنگام سیفلیس از بروز عوارض جدی در آینده جلوگیری می‌کند.
سوالات پرتکرار در مورد بیماری های مقاربتی دهانی
در این بخش تلاش می کنیم به سوالات پرتکرار در مورد بیماری های مقاربتی دهانی پاسخ دهیم.
چرا باید آزمایش‌های منظم برای بیماری های مقاربتی دهانی انجام دهم؟
آزمایش‌های منظم برای بیماری های مقاربتی دهانی اهمیت زیادی دارند زیرا بسیاری از این بیماری‌ها ممکن است بدون علامت باشند یا علائم آن‌ها به‌طور ناچیز و مبهم بروز کنند. به همین دلیل، فرد ممکن است از ابتلا به بیماری آگاه نشود و آن را به دیگران منتقل کند. به‌ویژه برخی از بیماری‌های مقاربتی دهانی مانند تبخال، گلودرد گنوره‌ای یا سیفلیس می‌توانند به سرعت در دهان و گلو گسترش یابند، اما علائم آن‌ها ممکن است چندان مشهود نباشند.
با انجام آزمایش‌های منظم، شما می‌توانید بیماری های مقاربتی دهانی را در مراحل اولیه شناسایی کنید و از گسترش آن‌ها به دیگر اعضای بدن یا شریک جنسی خود جلوگیری کنید. همچنین، درمان به‌موقع این بیماری‌ها می‌تواند خطر عوارض جدی مانند مشکلات باروری یا انتقال عفونت به نوزاد در دوران بارداری را کاهش دهد.
آزمایش‌های منظم برای بیماری‌های مقاربتی دهانی می‌تواند به شما کمک کند تا از وضعیت سلامت خود مطمئن شوید و در صورت نیاز درمان‌های مناسب را دریافت کنید. علاوه بر این، داشتن آزمایش‌های منظم باعث افزایش آگاهی فردی و مسئولیت‌پذیری در برابر سلامت عمومی می‌شود.
آیا استفاده از کاندوم در رابطه دهانی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی را کاهش دهد؟
بله، استفاده از کاندوم در رابطه دهانی می‌تواند به‌طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی دهانی را کاهش دهد. بسیاری از بیماری‌های مقاربتی دهانی مانند تبخال دهانی (هرپس)، سیفلیس و گلودرد گنوره‌ای از طریق تماس مستقیم با زخم‌ها یا ترشحات بدن منتقل می‌شوند. استفاده از کاندوم در هنگام رابطه دهانی می‌تواند از انتقال این بیماری‌ها به فرد جلوگیری کند.
بیماری های مقاربتی دهانی اغلب از طریق تماس دهان یا زبان با نواحی تناسلی یا دهانی فرد آلوده منتقل می‌شوند. به همین دلیل، حتی در رابطه‌های دهانی نیز خطر انتقال بیماری وجود دارد. کاندوم‌ها می‌توانند به‌عنوان یک مانع فیزیکی عمل کنند و از تماس مستقیم با ترشحات آلوده یا زخم‌ها جلوگیری کنند، بنابراین احتمال ابتلا به عفونت‌های مقاربتی را کاهش می‌دهند.
هرچند که استفاده از کاندوم در رابطه دهانی خطر ابتلا به بیماری‌های مقاربتی دهانی را کاهش می‌دهد، اما این روش صددرصد از انتقال بیماری‌ها جلوگیری نمی‌کند. برای کاهش بیشتر خطر، استفاده از محافظ‌های دندانی و انجام آزمایش‌های منظم برای بیماری‌های مقاربتی توصیه می‌شود.
چه علائمی ممکن است نشان‌دهنده بیماری‌های مقاربتی دهانی باشند؟
بیماری های مقاربتی دهانی می‌توانند علائم مختلفی داشته باشند که نشان‌دهنده وجود عفونت در دهان یا نواحی مرتبط هستند. یکی از شایع‌ترین علائم، بروز زخم‌ها یا تاول‌های دردناک در دهان، لب‌ها، یا گلو است. این زخم‌ها ممکن است ناشی از تبخال دهانی (هرپس) یا سیفلیس باشند که معمولا به صورت زخم‌های کوچک و دردناک ظاهر می‌شوند.
همچنین، گلودرد و التهاب در گلو می‌تواند از علائم بیماری‌های مقاربتی دهانی باشد. گلودرد گنوره‌ای یکی از این بیماری‌هاست که می‌تواند باعث درد، سوزش و مشکل در بلع شود. در برخی موارد، تورم غدد لنفاوی در گردن نیز مشاهده می‌شود.
علائم دیگر شامل ترشحات غیرعادی از دهان یا گلو هستند که می‌توانند به دلیل بیماری‌هایی مانند گنوره یا سیفلیس باشند. افراد مبتلا ممکن است همچنین تجربه کنند که بوی بد دهان دارند. علاوه بر این، برخی از افراد ممکن است علائم هیچ‌گونه بیماری نداشته باشند و به همین دلیل، بیماری‌های مقاربتی دهانی می‌توانند به راحتی بدون تشخیص اولیه گسترش یابند. بنابراین، انجام آزمایش‌های منظم برای تشخیص زودهنگام این بیماری‌ها ضروری است.
سخن پایانی
آگاهی از بیماری های مقاربتی دهانی و تشخیص زودهنگام آن‌ها می‌تواند تأثیر زیادی در کاهش خطرات و عوارض ناشی از این بیماری‌ها داشته باشد. پیشگیری، تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر به افراد کمک می‌کند تا از عوارض مقاربتی جلوگیری کنند و به حفظ سلامت عمومی جامعه بپردازند. تاکید بر استفاده از روش‌های پیشگیری مثل کاندوم و واکسیناسیون می‌تواند به کاهش شیوع و انتقال این بیماری‌ها کمک نماید. در نهایت، اگر شما یا کسی که میشناسید دچار علائم مربوطه شده اید، مشاوره پزشکی را جدی بگیرید و برای تشخیص و درمان به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه نمایید.