شادکامی یکی از مفاهیم پیچیده و چندوجهی است که در طول تاریخ ذهن بشر را به خود مشغول کرده است. برخی معتقدند که شادکامی یک انتخاب است و فرد می‌تواند با تغییر در نگرش، تصمیمات و رفتارهای خود به شادمانی دست یابد. از طرف دیگر، گروهی دیگر بر این باورند که شادکامی نتیجه مستقیم شرایط بیرونی است و به عوامل مختلفی مانند وضعیت اقتصادی، روابط اجتماعی، سلامت جسمانی و روانی وابسته است. در این مقاله، به بررسی آیا شادکامی یک انتخاب است یا نتیجه شرایط ؟ خواهیم پرداخت (اگر به این موارد علاقه دارید، می توانید مقاله زندگی معنادار: کلیدهای موفقیت و یافتن را مطالعه کنید).
شادکامی به عنوان انتخاب
اولین پاسخ به سوال آیا شادکامی یک انتخاب است یا نتیجه شرایط ؟ بررسی شادکامی به عنوان یک انتخاب است. یکی از دیدگاه‌های برجسته در مورد شادکامی این است که شادکامی نه تنها نتیجه شرایط بلکه به نوعی یک انتخاب است. افرادی که این دیدگاه را می‌پذیرند معتقدند که انسان‌ها می‌توانند با تغییر در نگرش و دیدگاه خود نسبت به زندگی، شادتر باشند. به عبارت دیگر، شادکامی نتیجه مستقیم نگرش و ذهنیت فرد است. برای مثال، برخی از روان‌شناسان مثبت‌گرا مانند مارتین سلیگمن (Martin Seligman) در نظریه‌های خود تأکید دارند که افراد می‌توانند با انتخاب‌های هوشمندانه و اتخاذ راهبردهای خاصی مانند تمرکز بر نقاط قوت خود، پرورش احساسات مثبت، شکرگزاری و ارتباطات سالم، شادتر زندگی کنند.
این دیدگاه به طور خاص بر روی تأثیر روانشناختی و ذهنی انسان‌ها تأکید دارد. به این معنا که اگر فرد بتواند به جای تمرکز بر مشکلات و موانع، بر نکات مثبت و تجربیات خوب زندگی خود تمرکز کند، می‌تواند احساس شادکامی بیشتری داشته باشد. به عنوان مثال، افرادی که یاد می‌گیرند به جای اینکه به مشکلات مالی یا اجتماعی خود غصه بخورند، از لحظات کوچک شادی در زندگی خود لذت ببرند، معمولاً شادتر هستند.
همچنین، پژوهش‌ها در مورد سوال آیا شادکامی یک انتخاب است یا نتیجه شرایط ؟ نشان می‌دهند که شادکامی می‌تواند با پذیرش و تغییر الگوهای فکری خاص بهبود یابد. به عبارت دیگر، شادکامی به طور جزئی به نحوه تفکر فرد بستگی دارد. تمرکز بر افکار منفی یا افکار خود محدودکننده می‌تواند شادکامی فرد را تحت تأثیر قرار دهد، در حالی که افکار مثبت و دیدگاه‌های سازنده می‌توانند به احساس رضایت و شادی منجر شوند. مجله better Help در مورد سوال آیا شادکامی یک انتخاب است یا نتیجه شرایط ؟ می گوید:
Happiness is a choice because every person can choose to make the best out of their circumstances and strive for a happy, joyful life
خوشبختی یک انتخاب است زیرا هر فردی می تواند بهترین استفاده را از شرایط خود داشته باشد و برای یک زندگی شاد و با نشاط تلاش کند.
شادکامی به عنوان نتیجه شرایط
دومین پاسخ به سوال آیا شادکامی یک انتخاب است یا نتیجه شرایط ؟ می تواند شادکامی به عنوان نتیجه شرایط باشد. بسیاری از مردم معتقدند که شادکامی تنها نتیجه شرایط بیرونی است و افراد نمی‌توانند به سادگی آن را انتخاب کنند. در این دیدگاه، عواملی مانند وضعیت اقتصادی، روابط اجتماعی، شغل، سلامت جسمانی و روانی، و محیط اجتماعی نقش بسیار مهمی در تجربه شادکامی دارند. به عبارت دیگر، فرد نمی‌تواند به راحتی در شرایط سخت و دشوار احساس شادی کند، حتی اگر بخواهد آن را انتخاب کند.
برای مثال، افراد در شرایط اقتصادی دشوار یا بحران‌های خانوادگی ممکن است به دلیل فشارهای روانی و استرس‌های ناشی از این شرایط، قادر به احساس شادکامی نباشند. در چنین شرایطی، شاید داشتن یک نگرش مثبت به تنهایی نتواند فرد را از مشکلات خارج کند. روان‌شناسانی مانند سوزان همفری (Susan Humphrey) نیز تأکید دارند که بسیاری از افراد به دلیل شرایط اجتماعی یا اقتصادی نمی‌توانند به سادگی به احساس شادکامی دست یابند و این موضوع به‌طور خاص در جوامع فقیرتر یا در شرایط بحران‌های جهانی مانند جنگ‌ها و پاندمی‌ها به شدت مشهود است.
تعامل بین انتخاب و شرایط
برای پاسخ به سوال آیا شادکامی یک انتخاب است یا نتیجه شرایط ؟ باید به تعادل میان انتخاب و شرایط توجه داشته باشیم. اگرچه ممکن است شادکامی به نظر برسد که تنها یک نتیجه شرایط یا یک انتخاب فردی باشد، واقعیت این است که شادکامی یک تعامل پیچیده میان انتخاب فرد و شرایط بیرونی است. در واقع، شرایط محیطی می‌توانند تأثیر زیادی بر شادکامی فرد داشته باشند، اما فرد نیز می‌تواند با اتخاذ نگرش‌های مناسب و تصمیم‌گیری‌های مؤثر، درون خود فضایی از شادکامی ایجاد کند.
برای مثال، اگر فردی در شرایطی زندگی می‌کند که فشارهای اقتصادی زیادی را تجربه می‌کند، شاید بتواند با انتخاب‌های هوشمندانه‌ای مانند یادگیری مهارت‌های جدید، پیدا کردن منابع حمایتی یا تغییر در دیدگاه خود به نوعی از شادکامی دست یابد. در این صورت، شرایط بیرونی می‌توانند با اتخاذ نگرش‌های مثبت و استراتژی‌های مناسب بهبود یابند.
سخن پایانی
تا به اینجا تلاش کردیم به بررسی سوال آیا شادکامی یک انتخاب است یا نتیجه شرایط ؟ بپردازیم. شادکامی نه تنها نتیجه شرایط بیرونی است، بلکه یک انتخاب شخصی نیز محسوب می‌شود. هرچند عوامل مختلفی مانند وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سلامتی در تجربه شادکامی نقش دارند، اما افراد می‌توانند با انتخاب نگرش‌های مثبت و به کارگیری استراتژی‌های روانشناختی، احساس شادکامی خود را افزایش دهند. در نهایت، شادکامی یک فرآیند پیچیده و چندجانبه است که نیازمند تعادل میان شرایط خارجی و تصمیمات داخلی است.