حمایت اجتماعی یکی از مهم‌ترین منابعی است که افراد می‌توانند در مواقع دشوار به آن تکیه کنند. این نوع حمایت شامل احساس تعلق، محبت و پشتیبانی از سوی خانواده، دوستان، همکاران و حتی گروه‌های اجتماعی و دینی است. در زمان‌های سخت، برخورداری از حمایت اجتماعی می‌تواند به طور چشمگیری تأثیر مثبت بر سلامت روانی و جسمانی فرد داشته باشد. در این مقاله، موضوع بهره برداری از حمایت اجتماعی می پردازیم (اگر به این موضوعات علاقه دارید، می توانید مقاله چرا انسان ها در شرایط سخت بیشتر به هم کمک می کنند؟ را مطالعه کنید).
شناسایی شبکه‌های حمایتی
اولین قدم در بهره برداری از حمایت اجتماعی، شناسایی منابع حمایتی موجود است. در دوران سختی، ممکن است احساس کنیم که به تنهایی با مشکلات مواجه هستیم، اما واقعیت این است که اطراف ما افرادی هستند که آماده‌اند تا به ما کمک کنند. این افراد می‌توانند شامل خانواده، دوستان نزدیک، همکاران، همسایگان و حتی اعضای گروه‌های اجتماعی یا دینی باشند. شناسایی و یادآوری اینکه این منابع حمایتی در دسترس هستند، می‌تواند حس اطمینان بیشتری به فرد بدهد و او را از احساس تنهایی و بی‌پناهی نجات دهد.
تقویت روابط و ارتباطات با دیگران
دومین قدم برای بهره برداری از حمایت اجتماعی، تقویت روابط و ارتباط با دیگران است. در مواقع سخت، ارتباطات اجتماعی خود را گسترش دهید و روابط خود را با دیگران تقویت کنید. ممکن است در شرایط عادی این ارتباطات به اندازه کافی قوی نباشند، اما در زمان بحران، ایجاد و حفظ ارتباط با دیگران می‌تواند به فرد کمک کند تا احساس کند تنها نیست. برای تقویت روابط اجتماعی، می‌توان از زمان‌های آزاد خود برای دیدار و تماس با خانواده و دوستان استفاده کرد و همچنین در مواقع دشوار با افراد مورد اعتماد در مورد احساسات و نگرانی‌های خود صحبت کرد.
| راهکارهای موثر برای بهره برداری از حمایت اجتماعی | |
| شناسایی شبکه های حمایتی | تقویت روابط و ارتباطات با دیگران |
| پذیرش کمک و درخواست حمایت | ارائه حمایت به دیگران |
پذیرش کمک و درخواست حمایت
بسیاری از افراد در زمان‌های سخت از پذیرش کمک از دیگران خودداری می‌کنند و ممکن است احساس شرم یا ضعف کنند و این مسئله در بهره برداری از حمایت اجتماعی بسیار مهم است. اما واقعیت این است که درخواست کمک نشانه‌ای از قدرت و هوشمندی است، نه ضعف. پذیرش حمایت اجتماعی می‌تواند به فرد احساس امنیت و آرامش بدهد و کمک کند تا بهتر با مشکلات کنار بیاید. درخواست از دیگران برای کمک، چه در قالب مشاوره عاطفی، چه در قالب انجام کارهای عملی مانند مراقبت از کودکان یا کمک‌های مالی، می‌تواند موجب کاهش فشار و استرس شود. مجله very well mind در مورد بهره برداری از حمایت اجتماعی می گوید:
Social support is often identified as a key component of solid relationships and strong psychological health
حمایت اجتماعی اغلب به عنوان یکی از اجزای کلیدی روابط مستحکم و سلامت روانی قوی شناخته می شود
ارائه حمایت به دیگران
یکی از راه‌های بهره برداری از حمایت اجتماعی، دادن حمایت به دیگران در زمان‌های سخت است. هنگامی که شما به دیگران کمک می‌کنید، نه تنها به آنها احساس راحتی و پشتیبانی می‌دهید، بلکه خود شما نیز از این تعاملات احساس مثبت و رضایت می‌کنید. این امر باعث می‌شود که شبکه حمایتی شما تقویت شود و در هنگام نیاز، شما نیز از آن بهره‌مند شوید. به علاوه، احساس مفید بودن و توانایی کمک به دیگران می‌تواند به فرد در مقابله با مشکلات خود انگیزه دهد.
بهره‌برداری از حمایت حرفه‌ای
در مواقعی که مشکلات فرد از حد توانایی‌های نزدیکان فراتر می‌رود، استفاده از حمایت حرفه‌ای مانند مشاوره روان‌شناسی یا روان‌پزشکی می‌تواند بسیار مؤثر باشد. متخصصان می‌توانند ابزارها و تکنیک‌های مفیدی برای مقابله با استرس، اضطراب، افسردگی و دیگر مشکلات روانی ارائه دهند. آنها می‌توانند به فرد کمک کنند تا به درک بهتری از مشکلات خود برسد و استراتژی‌هایی برای مقابله با آنها پیدا کند. همچنین، در بسیاری از موارد، درمان‌های گروهی نیز می‌توانند فرصتی برای دریافت حمایت اجتماعی فراهم کنند.
حفظ نگرش مثبت و شکرگزاری
یکی از موارد برای بهره برداری از حمایت اجتماعی حفظ نگرش مثبت و شکرگزاری است. در زمان‌های دشوار، حفظ یک نگرش مثبت و شکرگزاری می‌تواند تأثیر زیادی بر توانایی فرد در استفاده از حمایت اجتماعی داشته باشد. افرادی که شکرگزار حمایت‌های اطرافیان خود هستند، بیشتر احتمال دارد که از این حمایت‌ها بهره ببرند و در مواجهه با بحران‌ها با آرامش بیشتری عمل کنند. شکرگزاری از منابع حمایتی می‌تواند روابط فرد را با دیگران تقویت کند و باعث ایجاد حس همبستگی و اعتماد شود.
برقراری تعادل در ارائه و دریافت حمایت
بهره برداری از حمایت اجتماعی مستلزم برقراری تعادل بین دریافت و ارائه حمایت است. یک فرد باید هم قادر باشد از حمایت دیگران بهره ببرد و هم در صورت امکان، به دیگران در زمان‌های نیاز کمک کند. این تعادل موجب می‌شود که شبکه‌های حمایتی همواره پایدار بمانند و در مواقع بحران، حمایت‌ها بیشتر و مستمرتر شوند.
سخن پایانی
بهره برداری از حمایت اجتماعی در زمان‌های سخت می‌تواند به عنوان یک سپر محافظتی عمل کند که به فرد کمک می‌کند تا بهتر با چالش‌ها و مشکلات زندگی روبه‌رو شود. برای بهره‌برداری مؤثر از این حمایت، باید شبکه‌های اجتماعی خود را شناسایی کرده، روابط خود را تقویت کرده و در صورت لزوم از منابع حرفه‌ای کمک بگیرید. همچنین، حفظ نگرش مثبت و شکرگزاری می‌تواند به فرد در بهره‌برداری بهتر از حمایت‌های اطرافیان کمک کند.